علامه قزوینی یکی از بزرگترین محقان و پژوهندگان در ادب فارسی است و از راهگشایا تحقیق و پژوهش در آثار نظم و نثر هزار ساله فارسی. قزوینی که با تسلط به ادب فارسی و عربی به اروپا رفته بود هم زبانهای اروپایی را آموخت و هم به شیوه‌هایی که غربیان در تحقیق بدان رسیده بودند, آگاهی و تبحر یافت و با مهارت در دانش دو سویه‌ی خویش به احیاء کتب و آثار ارزشمند کهن نظیر: لباب‌الالباب عوفی و تاریخ جهانگشای جوینی و چهار مقاله و مرزبان نامه و المعجم و دیگر آثار و متون نظم و نثر پرداخت.
نثر قزوینی نثری محققانه است که به سبب تسلط او بر ادب قدیم و غور او در متون فارسی و عربی آمیزه‌ای از شیوه قدیم و جدید است. قالب و کالبد نوشته‌های قزوینی استحکام خاصی دارد که حکایت از نثر ریشه‌دار فارسی می‌کند. به شیوه‌ی قدما از لغات و الفاظ و ترکیبات و حتی جملات (غالباً دعائیه) عربی در نوشته خود به کار می‌برد.
