0
0

کاشی کاری قاجاری

هنر و معماری
1.5 5 2 Product
قیمت : 850,000 تومان

مشخصات محصول انتخابی شما

معرفی اجمالی محصول

کاشی کاری قاجاری

پیش از سده ی چهاردهم هجری(قرن بیستم)هرکس به شهرهای ایران پا می گذاشت،آن چه که در نگاه اول مجذوبش میشد،کاشی کاری های رنگارنگ گنبدها،گلدسته ها،سر در مساجد و آرامگاه ها بود.مساجد و آرامگاه ها از نظر تیموری تا پایان دوره ی قاجار،کاشی مهم ترین عنصر تزئینی این بناها و مهم ترین دستاورد ایران در زمینه ی تزئینات معماری بود. آنچه بیش از همه ،اهمیت و تداوم استفاد از کاشی را در زینت کاری آثار معماری ایران توجیه میکند،علل عملی و زیبایی شناختی دارد؛ماده ی اولیه ی فراوان و ارزانی (خاک و آب)که در همه جا وجود داشت.کاشی حاصل تجربه ای طولانی در زمینه ی مصالح شناسی و شرایط اقلیمی ایران(گرم و خشک) بود.تجربه نشان داده که کاشی پوششی مقاوم در برابر باد و باران،گرد و غبار و آلودگی های دیگر است.از سازه های معماری در مقابل عوامل مختلف حفاظت میکند و باعث ماندگاری اسکلت بنا میود و فقط برای پوشاندن نقایص سطوح معماری استفاده نمیشود.بلکه وسیله ای برای تجلی تزیین و کار ماده ای برای بیان ایده هاست.کاشی صمن وابستگی به ساختمان،مستقل است و به آسانی تعمیر یا تعویض میشود و با هر سلیقه ای سازگار است و هرگز کهنه نمیشود. در این کتاب نگارنده تلاش کرده که کاشی های دوره ی قاجار را معرفی و اصلاحات رایج در هنر کاشی کاری را به اجمال توضیح دهد.افزون بر این،اصطلاحات رایج در هنر کاشی کاری را نیز در نظر گرفته است.بخش هایی در حد مقدورات و به استناد فرهنگنامه ها،کتاب های مرجع و مشاهده میدانی به اجمال توضیح داده شده و طبقه بندی طرح ها و نقوش کاشی ها به دلیل تنوع طرح،نقش و گستردگی شان مقدور نبود و در حد اجمال به آنها پرداخته است

این کتاب بعد از مقدمه و پیشگفتار در ۵ بخش به شرح و توصیف کاشیکاری بناهای دوره قاجار به روایت تصویرهای رنگی می‌پردازد. در بخش اول به تاریخچه ساخت کاشی از آغاز تا پایان قاجار پرداخته می شود. در این بخش، ویژگی‌های آجرهای لعاب‌دار و کاشی در دوره‌های سلجوقی، ایلخانی، تیموری، صفوی، زند، افشار و قاجار با معرفی نمونه‌های مختلف پرداخته می‌شود. در بخش دوم، جامعه، هنر و صنعت کاشیکاری قاجار، سبک شناسی آنها، گروه بندی طرحها و نقوش، ابعاد، رنگ، انواع کاشی، کارگاه های کاشی سازی، تعمیرات و بازسازی کاشیکاری‌ها شرح داده می‌شود.
در بخش سوم، عوامل تاثیرگذار بر طرح‌ها و نقوش کاشی‌ها چون تاثیر عکاسی، نقاشی‌های کتب خطی و نقاشی های دیواری، کتب چاپ سنگی، سفرنامه ها و محصولات اروپایی مورد بحث قرار می‌گیرد.
در بخش چهارم کاشیکاری‌های انواع بناهای قاجاری چون مساجد، آرامگاه ها، مدارس،حسینه‌ها، آب انبارها، حمام ها، کاخ ها، خانه‌ها، دروازه‌ها، سردرها در شهرهای تهران، سمنان، دامغان، قزوین، اصفهان، شیراز، کرمان، یزد، دزفول، ماهان کاشان، شهر ری، مجموعه‌های باز یافتی موزه ملی و کاشی‌های موجود در موزه های اروپایی به روایت تصویر شرح داده می شوند. در بخش پنجم فهرست کاشی‌کاران ذکر شده و آثارشان معرفی شده است.

تا پیش از سده ی چهاردهم هجری(قرن بیستم)هرکس به شهرهای ایران پا می گذاشت،آن چه که در نگاه اول مجذوبش میشد،کاشی کاری های رنگارنگ گنبدها،گلدسته ها،سر در مساجد و آرامگاه ها بود.مساجد و آرامگاه ها از نظر تیموری تا پایان دوره ی قاجار،کاشی مهم ترین عنصر تزئینی این بناها و مهم ترین دستاورد ایران در زمینه ی تزئینات معماری بود. آنچه بیش از همه ،اهمیت و تداوم استفاد از کاشی را در زینت کاری آثار معماری ایران توجیه میکند،علل عملی و زیبایی شناختی دارد؛ماده ی اولیه ی فراوان و ارزانی (خاک و آب)که در همه جا وجود داشت.کاشی حاصل تجربه ای طولانی در زمینه ی مصالح شناسی و شرایط اقلیمی ایران(گرم و خشک) بود.تجربه نشان داده که کاشی پوششی مقاوم در برابر باد و باران،گرد و غبار و آلودگی های دیگر است.از سازه های معماری در مقابل عوامل مختلف حفاظت میکند و باعث ماندگاری اسکلت بنا میود و فقط برای پوشاندن نقایص سطوح معماری استفاده نمیشود.بلکه وسیله ای برای تجلی تزیین و کار ماده ای برای بیان ایده هاست.کاشی صمن وابستگی به ساختمان،مستقل است و به آسانی تعمیر یا تعویض میشود و با هر سلیقه ای سازگار است و هرگز کهنه نمیشود. در این کتاب نگارنده تلاش کرده که کاشی های دوره ی قاجار را معرفی و اصلاحات رایج در هنر کاشی کاری را به اجمال توضیح دهد.افزون بر این،اصطلاحات رایج در هنر کاشی کاری را نیز در نظر گرفته است.بخش هایی در حد مقدورات و به استناد فرهنگنامه ها،کتاب های مرجع و مشاهده میدانی به اجمال توضیح داده شده و طبقه بندی طرح ها و نقوش کاشی ها به دلیل تنوعطرح،نقش و گستردگی شان مقدور نبود و در حد اجمال به آنها پرداخته است

کاشی کاری یکی از روش های رایج و بسیار پرطرفدار در معماری ایرانی اسلامی و بسیاری از کشورهای شرقی است. تحول و توسعه کاشی ها از عناصر کوچک رنگی در نماهای آجری آغاز شده و در قرن هشتم هجری به کل نمای داخلی ساختمان رسید. کاشی کاری در دوران پس از اسلام به اوج خود رسید و امروزه آوازه این هنر ایرانی شهرتی جهانی دارد. در دوران قاجار طی مراودات و رفت و آمد پادشاهان قاجار و بازرگانان، هنر و نقاشی غربی به معماری ایرانی و به خصوص هنر کاشی کاری نفوذ قابل توجهی داشت و طرح هایی نظیر ((گل لندنی)) و رنگ های جدید در این دوره پا به عرصه این هنر گذاشت.نقوش کاشی ها در این دوره بیشتر برگرفته از طبیعت است و علاوه بر این طرح هایی از زندگی روزمره افراد مهم و درباریان نیز در این کاشی ها به وفور دیده میشود. همچنین ایرانیان در دوره قاجار به فنون جدیدی در زمینه رنگ کاشی دست پیدا کردند که تا قبل از این در کاشی ها مشاهده نمی شد، رنگ های چشم نوازی نظیر قرمز و زرد که حتی امروزه نیز اهمیت زیادی در موضوع تولید کاشی دارند. از دیگر نکات قابل توجه صنعت کاشی این دوره، لعاب است که از دو جهت قابل اهمیت است اول اینکه لعاب روی کاشی جنبه زیبایی شناختی دارد و جلوه براق آن روی نما چشم نواز است و از جنبه دیگر لعاب روی کاشی با ایجاد یک عایق ضد رطوبت کاشی را بیش از پیش محبوب و قابل استفاده کرد.

کاشی در قدیم الایام در شهرهای اصفهان، تهران، قم، نطنز، نایین، همدان و کاشان تولید میشد و با کیفیت ترین تولیدات سهم شهر کاشان بود و در حقیقت وجه تسمیه کاشی به همین موضوع برمیگردد.

در دوره قاجار دو استاد کار مهم و برجسته ((استاد علی محمد اصفهانی)) و ((استاد حاج حسین کاشی پز)) تاثیر زیادی در شکل گیری روند رو به رشد کاشی سنتی ایرانی داشته اند. علی محمد اصفهانی از کاشی کاران مطرح اواخر دوره قاجاریه است و رساله ای در مورد فنون کاشی کاری در سال 1305 هجری در ادینبور چاپ کرده است. این استادکار برجسته طراحی و نقاشی های بی نظیری روی کاشی از خود به جای گذاشته است. رساله او شامل پنج بخش است، طرز ساخت لعاب، طرز ساخت لوله آجری، ذوب لعاب، رنگ کاشی، طریقه اعمال لعاب بعد از استفاده از رنگ و ... آثار باقیمانده از استاد علی محمد اصفهانی یا به زعم خودش علی محمد بن استاد مهری، چند کاشی در ایوان ورودی حضرت عبدالعظیم در شهر ری است. آخرین قطعه کاشی تاریخ داری که از ایشان به ای مانده در مسجد نظام السلطنه مافی تهران در سال 1310 هجری است.

استاد حاج حسین کاشی پز متولد 1263 هجری در قم، از بزرگان خاندان خاک نگار مقدم هستند که در اواخر دوره قاجار به کاشی پزی و کاشیکاری پرداخته اند ونوادگان ایشان میراث ارزشمند هنر جد خود را همچنان ادامه می دهند. آثارنقاشی وی در سر در باغ ملی تهران قابل مشاهده است. استاد برای خلق این اثر از مدل های زنده استفاده کرده اند و از این روی از دوره صفوی الهام گرفته اند. حاج حسین کاشی پز یا کاشی چی از زمره آخرین هنرمندانی هستند که کاشی کاری قاجاریه را زنده نگاه داشت و پس از آن این شیوه تقریبا منسوخ شد.

در دوره قاجاریه، تزیین کاخ ها و عمارت های اعیانی با قاب بندی پنجره ها و تزیین کاشی های لعاب دار با طرح هایی از پادشاهان ساسانی و هخامنشی و یا شخصیت های حماسی ایران باستان بسیار رایج بود.

یکی دیگر از هنرنمایی های کاشیکاران عهد قاجار، هنر رنگ آمیزی کاشی خشتی در شیراز بوده است که به نام کاشی هفت رنگ شناخته میشد و در مسجد نصیرالملک و باغ ارم شیراز قابل مشاهده است.

نمایش بیشتر
نمایش کمتر

مشخصات فنی

  • محمد رضا ریاضی
  • انتشارات یساولی
  • 1395
  • اول
  • وزیری
  • سلفون
  • 342
  • گلاسه کامل
  • سفید
  • فارسی
  • مصور رنگی
  • ایران
  • آکبند
  • بدون مهر و نوشتار

نظرات کاربران

تا کنون نظری ارسال نشده است.

شما هم می توانید درباره این کالا نظر بدهید

فایل های دانلود