مصور
اسطوره و اسطورهشناسی یکی از مباحث مهم فرهنگی جامعه امروز ماست. هرچند ایران، این سرزمین پهناور با فرهنگی چند هزار ساله، از لحاظ پیشینه تاریخی، فرهنگی و هنری همپای یونان و هنر است...
اسطوره به مثابهی صورتی از فهم بشری، نخستین چشماندازهای توصیف جهان را متجلی میسازد. جهان با چرخهی رویدادهای شگفتانگیز خود که از برآمدن آفتاب تا فرو نشستن واپسین بارقههای روشنایی روز را دربرمیکشید، ذهن انسان را در برابر پرسشهای بیشماری نهاد. کوشش برای پاسخ به سئوالات مربوط به جهان و هستی، پایههای پیدایی اسطوره را فراهم آورد.
مضمون اصلی بسیاری از اسطورهها که ساختاری تعلیلی دارد، به صورت اسطوره بنیاد از خداوند و کنش و نقش آفرینندگی او سخن میگوید. این در حالی است که رشد فکری انسان به یاری منابع غنی و سرشار روحی از تفکری بر مبنای چند خدایی به سمت تفکری مبتنی بر وحدانیت و توحید پیش رفت و بر این اساس دنیای حماسه و اسطوره دنیایی خدامحوری است. بر این پایه اسطوره، فهمی عام از چرخهی الهی آفرینش جهان را توصیف میکند. به این ترتیب در اسطورهها از دوزخ و مینو، از سرانجام کردار نادرست و پاداش کار نیک سخن میرود. با این حال آنگونه که الیاده سخن میگوید، هرگاه که در راستای فرا رفتن از واقعیت گام برداریم پا به قلمروی اسطوره مینهیم.
با این حال جهان مدرن، وجود اسطوره را نفی نمیکند چرا که برای نمونه ادبیات قرنهای اخیر، آکنده از مضامین اسطورهای است و اسطورهها یکی از صورتهای گفتوگو با خود، جامعه و جهان را در زمان ما نیز دربردارند.
دکتر ابوالقاسم اسماعیل پور نویسنده، محقق، مترجم، اسطورهشناس، مانیشناس، استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی در رشته فرهنگ و زبانهای باستانی است. او همچنین از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۶، رئیس مرکز تاریخ و فرهنگ ایران، دانشگاه مطالعات بین المللی شانگهای بودهاست.
ابوالقاسم اسماعیل پور در سال ۱۳۳۳ در شهرستان بابل به دنیا آمد و دیپلم متوسطه اش را در همین شهر گرفت. در سال ۱۳۵۱ به تهران مهاجرت کرد و در سال ۱۳۵۱ از دانشگاه تهران لیسانس گرفت. او دکترای زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران دارد.
ابوالقاسم اسماعیل پور مدیر گروه زبانشناسی دانشگاه شهید بهشتی تهران، استاد مدعو در دانشگاه مطالعات بین المللی شانگهای (۲۰۰۴-۲۰۰۶)، رئیس مرکز تاریخ و فرهنگ ایران، دانشگاه مطالعات بین المللی شانگهای (۲۰۰۴-۲۰۰۶)، رئیس مرکز ایرانشناسی انستیتو مطالعات خاورمیانه شانگهای (۲۰۰۴ تا ۲۰۰۶)، عضو انجمن انسانشناسان ایران، عضو هیات تحریریه مجله انسان شناسی دانشگاه تهران، عضو هیات تحریریه پژوهشنامهٔ علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی، عضو هیات تحریریه مجله علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه مازندران، عضو انجمن ایرانشناسی اروپا (SIE)، عضو انجمن بین المللی مطالعات مانوی (IAMS)، عضو هیات تحریریهٔ پژوهشنامهٔ علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی، سردبیر نامهٔ پژوهشگاه، مجلهٔ علمی پژوهشی پژوهشگاه میراث فرهنگی است.
فهرست
درونمایههای مشترک اساطیری
اسطورهشناسی تطبیقی
اسطورههای مصر خاورمیانه
اساطیر ایران
اساطیر باستان
اساطیر روم باستان
اروپای شمای مرکزی و سلتی
اساطیر حیوانات
اساطیر گیاهان