غلاماحمد قادیانی (۱۲۱۳-۱۲۸۷ش/۱۸۳۵-۱۹۰۸م) بنیانگذار فرقه قادیانیه و از مدعیان مهدویت و نبوت در هند بود. قادیانی ادعاهای متعددی دربارهٔ ارتباط خاص با خدا و رهبری مردم مطرح نمود. او خود را مجدِّد اسلام، مسیح موعود، مهدی موعود و نبی مُرسَل معرفی میکرد و مخالفانش را کافر میدانست.
عالمان اسلامی به دلیل باور غلاماحمد به حلول و تناسخ، نسبت دادن فرزند به خداوند، تشبیه خدا به انسان، ادعای نبوت، انکار خاتمیت پیامبر(ص)، جایگزین کردن قادیان به جای مکه در حج و نسخ حکم جهاد، حکم به کفر وی دادهاند.
غلاماحمد در زمان سلطه انگلیس بر هندوستان و فعالیت مبلغان مسیحی، با مناظراتی که با هندوها و مسیحیان داشت، به شهرت رسید و کتاب براهین احمدیه را منتشر نمود. برخی گفتهاند او در این کتاب بیشتر به بیان کشفوشهود و ذکر الهامات و کرامات مورد ادعای خویش پرداخته است. غلاماحمد در لاهور از دنیا رفت و در زادگاهش (قادیان) دفن شد. برای قادیانی حدود ۷۵ تألیف برشمردهاند که بیشتر آنها در مجموعهای با عنوان روحانی خزائن در ۲۳ جلد به زبان اردو گردآوری شده است.
میرزا غلاماحمد قادیانی بنیانگذار فرقه قادیانیه و از مدعیان نبوت[۱] و مهدویت در بین اهلسنت به شمار میرود.[۲] او در سال ۱۸۳۵م (۱۲۱۳ش)[۳] در روستای قادیان از توابع شهر گورداسپورِ ایالت پنجاب هند متولد شد.[۴] قرائت قرآن، چند کتاب فارسی و صرف و نحو عربی را در نوجوانی و کتابهایی در زمینه منطق، حکمت و طبابت را در جوانی، نزد پدرش میرزا غلاممرتضی و دیگران آموخت.[۵] به گفته صدرالدین احمدی از بزرگان قادیانیه، غلاماحمد پس از درگذشت پدرش، به گوشهنشینی و ریاضت پرداخت.[۶] در قرن نوزدهم که هند تحت تسلط بریتانیا بود و مبلغان مسیحی در آنجا مسیحیت را تبلیغ میکردند،[۷] قادیانی با مناظراتی که با هندوها و مسیحیان داشت، به شهرت رسید.[۸] با بالاگرفتن شبهاتِ مخالفان در نقد اسلام، وی در سال ۱۸۸۰م کتابی با عنوان براهین احمدیه درباره برتری دین اسلام منتشر کرد؛[۹] به گفته احسان الهی ظهیر از نویسندگان اهلسنت، او در این کتاب بیشتر به بیان کشفوشهود و ذکر الهامات و کرامات مورد ادعای خویش پرداخته است؛ ازاینرو، علمای اسلامی از وی کناره گرفتند.[۱۰]
از قادیانی نقل شده که وی پیوسته دچار بیماریهایی همچون سردرد، کمخوابی و مالیخولیا (نوعی افسردگی شدید) بود.[۱۱] الهی ظهیر معتقد است سخنان و ادعاهای او میتواند متأثر از این امراض باشد.[۱۲] غلاماحمد در سال ۱۹۰۸م (۱۲۸۷ش) در لاهورِ پاکستان از دنیا رفت و در زادگاهش قادیان دفن شد