شرح حال ،غزليات ، قصايد فارسي و عربي ، مثنويات ، مقطعات و...
ما رند و خراباتی و دیوانه و مستیم پوشیده چه گوییم، همینیم که هستیم
زان باده که در روز ازل قسمت ما شد پیداست که تا شام ابد سرخوش و مستیم
دوشینه شکستیم به یک توبه دوصد جام امروز به یک جام دوصد توبه شکستیم
یکباره ز هر سلسله پیوند بریدیم دل تا که به زنجیر سر زلف تو بستیم
نگذشته ز سر پا به ره عشق نهادیم برخاسته از جان به غم یار نشستیم
در نقطهٔ وحدت سر تسلیم نهادیم و از دایرهٔ کثرت موهوم برستیم
ميرزا محمد نصيرالحسيني ملقب به «ميرزا آقا» كه در شعر «فرصت» تخلص مي‌كرد و بيشتر به فرصت شيرازي معروف است شاعر، نقاش، موسيقي دان و اديب ايراني بود. او فرزند جعفر بود و در سال ۱۲۷۱ه.ق. در شيراز متولد شد. علاوه بر علوم فقه و اصول و كلام و فلسفه و منطق به علم حديث نيز روي آورد. وي از شاگردان خاص شيخ مفيد بود.
فرصت‌الدوله در بنيان فرهنگ نوين در ايران نقش مهمي داشت. فرصت به اروپا نيز مسافرت كرد و از كساني بود كه براي مشروطيت فعاليت زياد داشت. فرصت الدوله نه فقط زبان انگليسي را فرا گرفت بلكه از دانشمندي آلماني خط ميخي را هم آموخت و احتمالا اولين ايراني است كه خط ميخي را مي‌دانست. فرصت الدوله در سال ۱۳۳۹ ه.ق. در شيراز درگذشت و درجوار آرامگاه حافظ دفن شد.
فرصت با دیدی قوی و آگاهی از دانش و هنر زمان، به هر جا که سفر می‌کرد، موقعیت اجتماعی، فرهنگی، و معماری آن منطقه را بررسی و در کتاب آثار عجم تصویرسازی می‌کرد. او با موشکافی‌ای که در بررسی آثار تاریخی و باستانی، و اوضاع اجتماعی و اقتصادی داشته، علاوه بر ثبت مکان، ارتفاع، نوع و قطر مصالح هر بنا، تصویر آن را به سبک سیاه‌قلم ترسیم نموده و در هر تصویر، برای نشان دادن مقیاس بنا، تصویر چند انسان را در کنار آن می‌کشید تا بینندهٔ تصویر بتواند به درک کاملی از بنا برسد. در ضمن، علاوه بر تصاویر نقاشی‌شده در کتاب آثار عجم، او تصاویری در کتاب دریای کبیر نیز ترسیم کرده‌است.
